Trauma

Grecki źródłosłów terminu „trauma” oznacza ranę. Trauma samoistnie nie ulegnie wygaszeniu – zapomnieniu, jednak profesjonalna psychoterapia traumy sprawi, że rana zabliźni się i nie będzie już determinować Twojego życia. Słowo trauma ma dwojakie znaczenie:

TRAUMA czyli STRESOR WG DSM 5

Osoba została narażona na konfrontację ze śmiercią, groźbę śmierci, poważne obrażenia ciała lub zagrożenie występowania takiego obrażenia, nadużycie seksualne lub zagrożenie takiego nadużycia w jednej lub kilku sytuacjach:

  • doświadczyła tego zdarzenia osobiście
  • była bezpośrednim świadkiem tego, gdy ktoś inny doświadczył takiego zdarzenia
  • traumatyczne zdarzenie dotknęło bliskiego krewnego lub przyjaciela (śmierć lub zagrożenie życia powinny być związane z przemocą lub nagłym wypadkiem)
  • osoba doświadczyła powtarzającego się lub skrajnie nasilonego wydarzenia (np. stałe narażenie z uwagi na wykonywaną pracę obserwowanie przemocy, śmierci)

Uwaga: kryterium A4 nie dotyczy narażenia za pośrednictwem mediów elektronicznych, chyba, że związane jest bezpośrednio z wykonywaną pracą.

TRAUMA czyli SKUTEK MENTALNY

Trauma to mentalny skutek nagłego jednorazowego zdarzenia lub serii zdarzeń zewnętrznych, wywołujący czasowe poczucie bezradności i wykraczający poza normalne mechanizmy zaradczo-obronne. Doświadczenia przekładają się na fizycznie przechowywane wspomnienia. (van der Kolk, 2000)

Jestem psychotraumatologiem, czyli jako psycholog ukończyłam studia podyplomowe na kierunku psychotraumatologia. Psychotraumatologia to dziedzina, która objaśnia wszelkie procesy, reakcje oraz objawy związane z doświadczoną traumą. Trauma jest wydarzeniem, które mimo, że wydarzyło się w przeszłości, jest odczuwane w postaci szeregu symptomów, obecnie. W swojej pracy korzystam z wywiadu klinicznego dotyczącego traumy oraz narzędzi psychometrycznych badających traumę. Podejmuję interwencję kryzysową typu pierwszego i drugiego oraz psychoterapię traumy, opartą o kompleksową wiedzę psychologicznych teorii rozwoju zaburzeń pourazowych, a także mózgowych mechanizmów kodowania traumy. Korzystam z doświadczenia zdobytego podczas pracy z osobami, które doświadczyły traumy.

Zgodnie z treścią rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 7 sierpnia 2014r. zawód psychotraumatologa wpisany został do klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy.

Umieszczony został w następującej strukturze:
2 – SPECJALIŚCI
22 – Specjaliści do spraw zdrowia
229 – Inni specjaliści ochrony zdrowia
2299 – Specjaliści ochrony zdrowia gdzie indziej niesklasyfikowani
229910 – Psychotraumatolog

Rozporządzenie weszło w życie z dniem 1 stycznia 2015 r.

JEŚLI MASZ OBAWY LUB WĄTPLIWOŚCI

  1. Trauma jest Twoim doświadczeniem, zatem na skutek tego wydarzenia utraciłeś Twoją dotychczasową koncepcję siebie oraz poczucie kontroli, warto odzyskać oba te obszary.
  2. Przeżyta trauma sprawiła, że Twoją codziennością jest bezustanna reakcja przestrachu oraz wyczekiwanie na atak, możesz skorzystać ze skutecznej psychoterapii traumy i odzyskać spokój oraz wewnętrzną równowagę.
  3. Trauma, której doznałeś sprawiła, że straciłeś wiarę w to, że świat jest sprawiedliwy, a codzienność jest przewidywalna, możesz zmienić takie postrzeganie.
  4. Doświadczona trauma, spowodowała, że żyjesz w ciągłym poczuciu zagrożenia, dzięki profesjonalnej psychoterapii traumy, w Twoim życiu pojawi się bezpieczeństwo.
  5. Trauma, która się wydarzyła wniosła w Twoje życie, jedną dominującą emocję –  nieuchwytny lęk, uczestnicząc w  kompetentnej psychoterapii traumy możesz obniżyć ten lęk i zacząć odczuwać inne emocje, jak radość, szczęście, nadzieję czy satysfakcję.
  6. Nie należy bać się faktu odtwarzania traumy oraz faktu, że będzie to trudne i bolesne doznanie, bowiem podczas tego procesu będzie Ci towarzyszyć psychotraumatolog, który cały czas będzie czuwał nad Tobą.

JEŚLI DOŚWIADCZYŁEŚ TRAUMY TO ODCZUWASZ OBJAWY

  • POZNAWCZE

– trudności z uwagą i koncentracją
– łatwe rozpraszanie uwagi
– dziury w pamięci i brak pamięci niektórych fragmentów traumatycznego wydarzenia
– intruzywne wspomnienia traumatycznego wydarzenia
– obsesyjnie myślisz o traumatycznym wydarzeniu
– poczucie, że ktoś Cię kontroluje

  • EMOCJONALNE

– poczucie winy
– poczucie bycia skalanym
– poczucie bezsilności
– wstyd
– stale odczuwany niepokój i napięcie
– chęć ucieczki i fantazje z nią związane
– niekontrolowane wybuchy gniewu

  • SOMATYCZNE

– zaburzony sen
– chroniczny ból i zawroty głowy
– ból żołądka
– biegunka
– nudności, wymioty
– kołatanie serca
– zmiana ciepłoty ciała

  • BEHAWIORALNE

– roztargnienie i gubienie rzeczy
– apatia
– nadmierna czujność
– unikanie miejsc i sytuacji związanych z traumatycznym wydarzeniem
– trudność w rozpoczynaniu i ukończeniu danej czynności
– płaczliwość lub niemożność płaczu
– objadanie się
– brak energii do życia

ETAPY PROCESU PSYCHOTERAPII

ETAP 1: FAZA STABILIZACJI

  1. Diagnoza kliniczna. Ocena kliniczna problemu, badanie stanu psychicznego pacjenta (zastosowanie wywiadu po traumie i narzędzi psychometrycznych).
  2. Psychoedukacja traumy.
  3. Zastosowanie technik relaksacyjnych, oddechowych i wizualizacyjnych.
  4. Budowanie stabilnego sojuszu psychoterapeutycznego z pacjentem, opartego na zaufaniu, akceptacji, bezpieczeństwie oraz wsparciu.

ETAP 2: FAZA EKSPLORACJI TRAUMATYCZNYCH WSPOMNIEŃ

  1. Budowanie spójnej narracji wydarzenia traumatycznego, w celu osłabienia emocji negatywnych, związanych z traumą.
  2. Dobór odpowiednich, do rodzaju traumy, technik terapeutycznych.

ETAP 3: PRZENIESIENIE PACJENTA W ŚWIAT RELACJI MIĘDZYLUDZKICH

  1. Budowanie wraz z pacjentem sensu życia.
  2. Tworzenie planów aktywności.
  3. Zakończenie terapii.

CHARAKTERYSTYKA PROCESU PSYCHOTERAPII

Przed rozpoczęciem procesu psychoterapii, psychotraumatolog przeprowadza ustrukturyzowany wywiad i stosuje narzędzia psychometryczne, służące diagnozie traumy.

Każdy pacjent postrzegany jest jako osobna jednostka. Przed rozpoczęciem psychoterapii traumy, podlega analizie on oraz jego typ układu nerwowego, temperament, styl życia, zasoby jakimi dysponuje, wsparcie rodzinne oraz społeczne, na które może liczyć. Psychoterapia traumy jest procesem, który wymaga czasu oraz wysokiej motywacji i zaangażowania ze strony pacjenta. Składa się ona z faz i każda z nich ma swoją strukturę. Czas trwania każdej z faz jest dostosowany do indywidualnego pacjenta. Przy konstruowaniu każdej fazy brany jest pod uwagę jego stan psychiczny i gotowość do pracy nad wspomnieniami związanymi z traumą oraz trudności związane z indywidualną pracą. Planując proces psychoterapii kluczowy jest typ oraz rodzaj doświadczonej traumy i nadawane jej znaczenie, a także wcześniejsze doświadczenia życiowe, wiek, płeć oraz moment podjęcia psychoterapii traumy.

SKUTECZNOŚĆ PSYCHOTERAPII TRAUMY

Skuteczność działania psychoterapii traumy została udokumentowana w licznych publikacjach naukowych. Jest to metoda, która została potwierdzona w wieloletnich badaniach klinicznych, na dużych grupach pacjentów, którzy przeżyli różnego rodzaju traumy.

PSYCHOTERAPIA TRAUMY JEST DLA OSÓB DOŚWIADCZONYCH PRZEZ:

  • gwałt
  • molestowanie seksualne
  • przemoc (fizyczna, seksualna, psychiczna)
  • wypadek komunikacyjny
  • pożar
  • klęski żywiołowe
  • nadużycie seksualne
  • traumy rozwojowe (relacyjne)
  • traumy chroniczne (długotrwałe)
  • cierpienie związane ze stresorami traumatycznymi o wysokiej intensywności (np. codziennie)
  • napaść
  • strata bliskiej osoby
  • żałoba
  • atak terrorystyczny
  • zaburzenia adaptacyjne
  • ostrej reakcji na stres
  • PTSD (zespół stresu pourazowego)
  • DESNOS (zaburzenia po ekstremalnym stresie, gdzie indziej nie sklasyfikowane)
  • zaburzenia dysocjacyjne

SKĄD WIEDZIEĆ, ŻE PSYCHOTERAPIA TRAUMY DZIAŁA?

W trakcie trwania procesu psychoterapii traumy, pacjenci odczuwają polepszenie swojego funkcjonowania w postaci łagodniejszych objawów oraz zmniejszenia liczby ich występowania. Odnotowują także wzrost poczucia bezpieczeństwa i spadek towarzyszącego im poczucia zagrożenia.

CO DZIEJE SIĘ Z PACJENTEM PODCZAS PSYCHOTERAPII?

Zaburzony sposób funkcjonowania ulega poprawie. Pacjenci, często w trakcie trwania psychoterapii traumy mówią, że  „wracają do świata żywych, zaczynają czuć siebie, odzyskują wiarę w świat i ludzi”.

Kontakt